CUKRZYCA KONTROLOWANA

CUKRZYCA KONTROLOWANA

Kontrola jest słowem, które nie kojarzy się pozytywnie. Przywodzi na myśl nieprzyjemne procedury, przymus poddania się kontroli, a starsi z nas pamiętają jak przed laty w słuchawce telefonu rozlegał się głos z formułą "Rozmowa kontrolowana". Szczególnym rodzajem kontroli jest kontrola choroby przewlekłej, w tym cukrzycy. Dobrze kontrolowana cukrzyca oznacza, że to my mamy nad nią kontrolę, a nie odwrotnie. Skuteczna kontrola sprawia, że mimo choroby, mamy niskie ryzyko jej powikłań co wybitnie poprawia nasze bezpieczeństwo zdrowotne i komfort życia.
Kontrolowanie cukrzycy to możliwość kontrolowania poziomu glukozy we krwi. Jest to niezbędna informacja pozwalająca dobrać właściwe leczenie, zapobiegać zarówno niedocukrzeniom jak i nadmiernie wysokim poziomom glukozy. Każda osoba zmagająca się z cukrzycą jest obeznana z używaniem glukometru i techniką pomiaru glukozy za pomocą kropli krwi po ukłuciu palca ręki. Osobom, które są leczone z powodu cukrzycy typu 2 lekami doustnymi zwykle wystarcza standardowe badanie za pomocą glukometru. Jednak dla tych, którzy leczeni są insuliną podawaną kilka razy dziennie przy pomocy pena, albo przez osobistą pompę insulinową pomiary wiążące się z koniecznością kilku ukłuć palca dziennie są bardzo uciążliwe. Od kilku lat również na polskim rynku funkcjonują systemy pozwalające monitorować poziom glukozy oszczędzając palce.
Dwa najpopularniejsze rodzaje systemów monitorowania poziomu glukozy wykorzystują pomiar poziomu glukozy w płynie tkankowym albo metodę skanowania.
Systemów opartych na pomiarze glukozy w płynie tkankowym jest kilka rodzajów wytwarzanych przez różnych producentów. Niektóre są kompatybilne z pompami insulinowymi, inne działają samodzielnie. W skład systemu wchodzi sensor połączony z nadajnikiem, który przesyła pomiary do odbiornika. Sensory mogą być naklejane na skórę. Działają od 7 do 14 dni, w zależności od rodzaju produktu. Po upływie czasu przewidzianego na użytkowanie należy zużyty sensor zastąpić nowym. Jest również typ sensora wszczepianego pod skórę, który działa przez ok. pół roku. Pomiar glukozy wykonany przez sensor za pomocą nadajnika przesyłany jest do odbiornika, którym może być specjalny czytnik lub smartfon z zainstalowaną aplikacją. System przesyła pomiary co 5 minut. Jednocześnie system wyposażony jest w alarm, który ostrzega użytkownika zarówno w przypadku niedocukrzenia jak i nadmiernie wysokiego poziomu glukozy.
Systemy oparte na skanowaniu również wykorzystują sensory. Najpopularniejszy na polskim rynku system wyposażony jest w sensory, które wszczepia się pod skórę na tylnej części ramienia za mocą aplikatora, który znajduje się w zestawie. Zaaplikowany sensor należy aktywować telefonem z zainstalowaną aplikacją. Po pierwszym uruchomieniu, które trwa 60 minut, użytkownik otrzymuje pomiar glukozy. Aby sprawdzić pomiar glukozy należy zeskanować sensor. Polega to na zbliżeniu czytnika lub telefonu na odległość kilku centymetrów od sensora i wykonaniu skanu. Do użytkowania tego sposobu pomiaru glukozy pacjent powinien posiadać telefon z zainstalowanym modułem NCF umożliwiającym skanowanie i modułem Bluetooth, aby otrzymywać alarmy. Ten system również wysyła powiadomienia o wysokim i niskim stężeniu glukozy, a także o utracie połączenia. Nie wszystkie telefony współpracują z systemem, ale producent podaje listę tych, które można wykorzystać.
W obydwu rodzajach systemów monitorowania poziomu glukozy oprócz pojedynczych wyników pomiarów chory otrzymuje wykres z czasu do kilku godzin przed pomiarem, a także przewidywany trend zmiany poziomu glukozy oszacowany na podstawie kilku ostatnich pomiarów. 
Stwierdzono, że zastosowanie systemów monitorowania poziomu glukozy w znakomity sposób chroni przed niedocukrzenie, znacznie redukując ich ilość. Jest to szczególnie istotne u pacjentów, którym zdarza się to w godzinach nocnych. Ponadto pozwala lepiej kontrolować cukrzycę, co w bezpośredni sposób przekłada się na redukcję ryzyka powikłań i poprawę jakości życia.
Mimo wielu zalet systemy monitorujące mają jedną wadę-jest nią koszt, a refundacja nie obejmuje wszystkich chorych na cukrzycę. Mogą z niej skorzystać dzieci, kobiety w ciąży i połogu, osoby powyżej 18 roku życia leczone minimum 3 wkłuciami insuliny oraz osoby niewidome i niedowidzące z cukrzycą przyjmujące insulinę.

Małgorzata Stokowska-Wojda