ODETCHNĄĆ PEŁNĄ PIERSIĄ

Nie ma lepszego wypoczynku niż obcowanie z naturą. Cisza, spokój, świergot leśnych ptaków i aromaty wdychane pełną piersią. Las zapewnia niepowtarzalny relaks. Jednak nie dla wszystkich swobodne oddychanie jest czymś oczywistym. Przewlekłe choroby płuc: astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc utrudniają oddychanie. W Polsce jest ok 2 mln osób chorujących na astmę i tyleż samo na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Szacuje się, że liczba tych chorych będzie rosła. 
Podstawową formą leczenia przewlekłych chorób układu oddechowego są leki wziewne. Stosuje się je w postaci inhalatorów, a podana dawka leku dociera do dróg oddechowych.
Leki wziewne mają same zalety:
1. Zapewniają duże stężenie leku w drogach oddechowych.
2. Mają szybki początek działania.
3. Niewielkie objawy niepożądane związane z działaniem na cały organizm, bo operują głównie miejscowo w układzie oddechowym.
Leki wziewne powodują:
1. Lepszą kontrolę choroby.
2. Zmniejszenie częstości zaostrzeń.
3. Zmniejszenie natężenia objawów w zaostrzeniach.
4. Poprawę tolerancji wysiłku fizycznego.
5. Poprawę jakości życia.
Pomimo świetnie rysującej się teorii leczenia przewlekłych chorób układu oddechowego praktyka nie wygląda tak dobrze, jakby należało tego oczekiwać. Powodem jest nie tylko nieregularne stosowanie leków, co ma miejsce w każdym schorzeniu u niektórych pacjentów. Leki wziewne są szczególnego typu medykamentem, który dla oczekiwanego działania musi być we właściwy sposób podany do układu oddechowego. Najczęstszym powodem nieskuteczności leczenia wziewnego jest nieprawidłowe używanie inhalatora, które powoduje, że lek nie dociera do układu oddechowego, co skutkuje brakiem efektu leczenia. Błędy popełniane podczas inhalacji nie poprawiają komfortu pacjenta, mimo stosowania leków. Często pacjenci uważają, że lek jest dla nich źle dobrany i „nie działa”. Zmiana techniki używania inhalatora może sprawić, że lek, który do tej pory „nie działał” zacznie przynosić pozytywne efekty. 
Nie wszystkie inhalatory są jednakowe. Różnią się one sposobem generacji aerozolu i techniką inhalacji. 
Na polskim rynku dostępne są trzy typy inhalatorów:
1. Inhalatory proszkowe.
2. Inhalatory ciśnieniowe.
3. Inhalatory miękkiej mgły.
Każdy typ inhalatora wymaga nieco innej techniki podania leku. Najpopularniejsze są inhalatory ciśnieniowe i proszkowe. Inhalatory miękkiej mgły występują rzadko.
Prawidłowa technika użycia inhalatorów ciśnieniowych.
1. Prawidłowe przygotowanie inhalatora do użycia (jeżeli jest to wskazane, należy go wstrząsnąć).
2. Głęboki wydech przez usta poza inhalator.
3. Szczelne objęcie ustnika ustami powyżej języka.
4. Uwolnienie dawki leku wraz z rozpoczęciem wdechu.
5. Głęboki, spokojny, powolny wdech.
6. Zatrzymanie powietrza na szczycie wdechu przez co najmniej 3 sekundy (najlepiej przez 10 sekund). 
7. Wydech przez usta poza inhalator.
8. Jeżeli jest wskazane przyjęcie kolejnej dawki leku, operację należy  powtórzyć od początku.
Prawidłowa technika użycia inhalatora proszkowego:
1. Prawidłowe przygotowanie inhalatora do użycia (w zależności od rodzaju urządzenia włożenie i przekłucie kapsułki lub załadowanie dawki leku).
2. Głęboki wydech przez usta poza inhalator.
3. Szczelne objęcie ustnika ustami powyżej języka.
4. Głęboki szybki wdech.
5. Zatrzymanie powietrza na szczycie wdechu przez co najmniej 3 sekundy (najlepiej 10 sekund).
6. Wydech przez usta poza inhalator.
7. Jeżeli stosowany był inhalator kapsułkowy, należy sprawdzić, czy kapsułka została przekłuta i jest pusta. Jeżeli nie, należy inhalację leku powtórzyć od  początku.
8. Jeżeli jest wskazane przyjęcie kolejnej dawki leku, operację należy powtórzyć od początku.
Badania wykazały, że ponad 80% osób używających leków wziewnych popełnia podczas ich stosowania co najmniej jeden błąd.
Najczęstsze błędy przy stosowaniu inhalatorów ciśnieniowych:
1. Brak wydechu przed inhalacja.
2. Brak wstrząśnięcia inhalatora (jeżeli jest to wymagane).
3. Brak zdjęcia przykrywki inhalatora.
4. Trzymanie inhalatora w innej pozycji niż pionowa.
5. Kilka uwolnień leku w trakcie jednej inhalacji.
6. Inhalacja leku przez zamknięte usta, język, zęby.
7. Uwolnienie leku w drugiej połowie wdechu lub po jego zakończeniu.
8. Szybki i natężony wdech.
9. Za wczesne zatrzymanie wdechu.
10. Wdech przez nos podczas inhalacji.
11. Brak zatrzymania powietrza na szczycie wdechu przez co najmniej 3 sekundy.
Najczęściej popełniane błędy przy użyciu inhalatorów proszkowych:
1. Brak wydechu przed inhalacją.
2. Brak otwarcia inhalatora.
3. Brak załadownia kapsułki lub nieprawidłowe załadowanie dawki (w zależności od rodzaju inhalatora).
4. Nieprzekłucie kapsułki.
5. Wydech do inhalatora.
6. Wdech przez nos podczas inhalacji.
7. Za wczesne zatrzymanie wdechu.
8. Niedokładne objęcie ustnika inhalatora.
9. Wolny i nienatężony wdech.
10. Brak zatrzymania powietrza na szczycie wdechu przez co najmniej 3 sekundy.
11. Brak powtórnej inhalacji z tej samej kapsułki (jeżeli jest zalecana).
12. Brak kontroli, czy w kapsułce pozostała reszta leku.
Leki w postaci wziewnej są wygodne w stosowaniu. Mały inhalator, który mieści wiele dawek bez trudu można włożyć do kieszeni i zabrać ze sobą na wycieczkę np. do lasu. Jest w każdej chwili gotów do szybkiego użycia. Jedynym warunkiem prawidłowego działania leku wziewnego jest właściwe użycie. Do każdego opakowania dołączona jest ulotka zawierająca instrukcję obsługi inhalatora. Niezbędnym jest dokładnie się z nią zapoznać przed użyciem, podobnie jak czytamy instrukcję obsługi pralki, czy zmywarki. Obsługa każdego urządzenia, w tym inhalatora, zgodnie z zaleceniami zapewnia oczekiwany efekt.

Małgorzata Stokowska-Wojda