Nocne poty są dość powszechną uciążliwością. Szacuje się , że w różnych grupach dotykają od 10 do 60 % osób. Jest to niespecyficzny objaw, bo może pojawiać się w wielu stanach, nie tylko chorobowych. Istotnym problemem jest fakt, że do tej pory nie ma jednej obowiązującej definicji potów nocnych. W związku z faktem, że różni naukowcy próbowali określić poty nocne, równolegle funkcjonuje kilka definicji, z których żadna nie została uznana za definityną.
Pocenie jest naturalną i ważną funkcją organizmu. Wydalanie wody przez skórę, pozwala obniżyć jej temperaturę i zapobiec przegrzaniu. Dlatego w upalne dni pocimy się bardziej i powinniśmy pić więcej płynów, by uzupełnić te utracone przez skórę. Problemem jest ocena, czy pocimy się „normalnie”, czy jest to pocenie nadmierne. Stąd do wyboru kilka definicji.
1. Nawracające zlewne poty w ostatnim miesiącu.
2. Nocne pocenie pomimo braku podwyższonej temperatury w sypialni podczas ostatniego miesiąca.
3. Zlewne poty, które wymagają zmiany bielizny pościelowej.
Pocenie nocne podzielono na postacie biorąc pod uwagę kryterium ciężkości:
1. Postać łagodna– nie wymagająca dodatkowego mycia i zmiany bielizny pościelowej.
2. Postać umiarkowana- wymagająca dodatkowego mycia w nocy.
3. Postać ciężka- wymagająca zmiany bielizny pościelowej.
Pocenie nocne może występować w stanach, które nie są chorobą:
1. Ekspozycja na zbyt wysoką temperaturę (upalna noc lub nazbyt ciepłe okrycie).
2. Kobiety w ciąży i w połogu.
3. U sportowców po przetrenowaniu.
4. U ozdrowieńców w okresie rekonwalescencji.
Najczęstszą przyczyną potów nocnych są choroby zapalne, a przede wszystkim infekcyjne z towarzyszącą gorączką. Oprócz popularnych infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych poty nocne występują w gruźlicy i COVID-19. Mogą również pojawiać się w zapalnych chorobach bezgorączkowych np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów.
Często pocenie nocne ma miejsce w przebiegu zaburzeń endokrynologicznych. Najczęściej występuje u kobiet w okresie menopauzy. Występują u 80% kobiet i trwają od 7,5 do 10 lat. Większość kobiet ocenia je jako umiarkowane lub ciężkie. Ulgę przynosi zastosowanie hormonoterpii zastępczej. Jednak po odstawieniu hormonów dolegliwości wracają u 90% pacjentek. Ponadto leczenie hormonalne nie jest pozbawione przeciwwskazań i działań niepożądanych.
Chorobą, która wiąże się z potami nocnymi jest otyłość. Od dawna otyłość przestała być traktowana jako defekt kosmetyczny. Jest chorobą metaboliczną, która niesie wiele groźnych powikłań i jako taka wymaga bezwzględnego leczenia.
U pacjentów leczonych z powodu cukrzycy obfite pocenie może występowa jako objaw nocnych niedocukrzeń. Spadki poziomu glukozy nocą są niepokojącym objawem u diabetyków.
Nadmierne pocenie może być również objawem nadczynności tarczycy. Często towarzyszy mu kołatanie serca, uczucie gorąca i spadek masy ciała mimo braku zmian w odżywianiu.
Z przyczyn kardiologicznych potów nocnych wymienia się dławicę naczynioskurczową i rozwarstwienie aorty. Stwierdzono, że po wdrożeniu właściwego leczenia poty ustępują.
Poty nocne w chorobach nowotworowych są zjawiskiem częstym i wywołuje je sama choroba, ale również leczenie: radioterapia, chemioterapia i niektóre leki wspomagające leczenie.
Częstym powodem zlewnych potów nocą są zmiany psychiczne. Dotyczy to zwykle zespołu depresyjnego i zaburzeń o charakterze stresu pourazowego. Wielu z nas incydentalnie zdarza się nadmierne pocenie pod wpływem koszmaru sennego.
Pocenie nocne jest częstym objawem u pacjentów cierpiących na zburzenia snu.
Jednym z najczęstszych zaburzeń snu jest obturacyjny bezdech senny. Poty nocne stwierdza się częściej u mężczyzn i w cięższym przebiegu choroby.
U kobiet częściej występuje zespół niespokojnych nóg, który jest ściśle związany z poceniem nocnym i nasila się latem, kiedy temperatury otoczenia są wyższe.
U dzieci również występują poty nocne. Mają one najczęściej związek z:
1. Objawami zapalenia górnych dróg oddechowych.
2. Zmianami alergicznymi.
3. Lękiem.
4. Zaburzeniami snu.
Poty nocne są objawem częstym, ale niecharakterystycznym. Leczenie schorzenia, które jest ich powodem pozwala zmniejszyć dolegliwości. Jednak w znacznej mierze nie udaje się ustalić przyczyny potów nocnych. Pocieszający jest fakt, ze chociaż poty nocne bywają uciążliwe, nie wpływają na pogorszenie stanu zdrowia pacjenta i nie są zapowiedzią poważniejszych problemów.
Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców
ul. Zbigniewa Herberta 14
20-468 Lublin