Ostatnie zmiany

Postępy w nauce, również w medycynie osiągają zawrotne tempo.

Głośno było o wirtualnym sercu z Zabrza - programie komputerowym pozwalającym na zobrazowaniu serca w 3D. Przestrzenne, wirtualne serce ma być wykorzystane do celów edukacyjnych dla studentów wydziałów lekarskich uniwersytetów medycznych.

Jednak nie jest to jedyne zastosowanie i nie jedyny ośrodek zajmujący się obrazowaniem narządów w 3D. Przestrzenne obrazowanie kości ma miejsce od lat, jednak tkanki miękkie w 3D to ciągle nowość. Na pierwszy ogień poszło serce. Zajęto się nim również w Gdańsku. Są tu tworzone trójwymiarowe modele serca. Przedmiotem zainteresowania są przede wszystkim rzadkie, skomplikowane wady serca, w leczeniu których doświadczenia są znikome. Gdański Park Naukowo-Techniczny udostępnił drukarkę 3D do tworzenia modeli chorych serc. Umożliwia to dokładniejsze diagnozowanie problemu i wykonanie wielu wariantów zabiegu ”na sucho”, by wybrać tą najlepszą metodę w indywidualnym przypadku. Jak na symulatorze można sprawdzić skutki każdej metody operacyjnej i zaplanować jej etapy zanim podejmie się działania na prawdziwym sercu. Tym sposobem można z powodzeniem leczyć skomplikowane wady serca nawet w okresie prenatalnym. Gdańskie modele serca pozwoliły na uratowanie sześciu małych pacjentów z rzadkimi wadami serca leczonych na oddziałach kardiochirurgii dziecięcej.

Obrazowanie tkanek miękkich w 3D dotyczy również innych narządów. Tworzone są modele tętniaków aorty, guzów w wątrobie dla potrzeb chirurgii onkologicznej, ognisk stwardnienia rozsianego w mózgu dla neurologów i neurochirurgów.

Polska nauka nie odstaje od norm europejskich, a największy ośrodek biomedyczny w Europie Środkowowschodniej mieści się w Warszawie. Tu właśnie tworzy się nowa gałąź nauk biomedycznych - farmakologia komórek macierzystych. Pozwoli to na opracowanie innowacyjnych metod leczenia chorób cywilizacyjnych. Na zaawansowanym etapie są prace dotyczące leczenia komórkami macierzystymi rozległych oparzeń powłok skórnych. Nowa generacja leków daje szanse na poprawę kondycji komórek macierzystych biorących udział w regeneracji narządów i starzejących się tkanek.

Bardzo zaawansowane są prace dotyczące wykorzystania sztucznej inteligencji w diagnostyce raka skóry. Wykorzystując wiele tysięcy zdjęć łagodnych i złośliwych zmian skórnych oraz odpowiednie algorytmy naukowcy nauczyli sztuczną inteligencję rozpoznawać złośliwe nowotwory skóry ze skutecznością nie gorszą niż zespół doświadczonych dermatologów onkologów. Trafność rozpoznań sztucznej inteligencji osiąga 90%. Planuje się, że w niedalekiej przyszłości sztuczna inteligencja będzie nie tylko pomagać lekarzom we wstępnej diagnostyce, ale stworzone odpowiednie aplikacje na smartfony umożliwią pacjentom samobadanie.

Małgorzata Stokowska-Wojda