Koncepcje antykoncepcji

Antykoncepcja hormonalna jest najczęściej stosowaną i bardzo skuteczną metodą zapobiegania ciąży. Większość ludzi uważa ją również za niezwykle prostą, bo sprowadzającą się do połknięcia tabletki. Mamy świadomość, że pominięcie tabletki, wymioty, albo biegunka mogą wpłynąć na skuteczność środka antykoncepcyjnego, ale problem jest znacznie bardziej złożony.
Hormonalne preparaty antykoncepcyjne mają skład złożony, co oznacza że zawierają więcej niż jeden składnik. Na rynku dostępne są środki o różnym składzie. Niezwykle ważne jest właściwe dobranie preparatu dla indywidualnej pacjentki. Warunkuje ono skuteczność i bezpieczeństwo stosowania. 
Jako kryteria w doborze leku bierze się pod uwagę:
1. Profil hormonalny pacjentki.
2. Wskaźnik masy ciała. Niektóre składowe są metabolizowane w tkance tłuszczowej. U pacjentek otyłych metabolizm i dezaktywacja tych składników może być znacznie przyspieszona. Mimo stosowania antykoncepcji, w takiej sytuacji ryzyko niepożądanej ciąży jest duże.
3. Choroby współistniejące.
4. Przyjmowane leki. Niektóre leki wchodzą w interakcje z preparatami antykoncepcyjnymi skutkując zmniejszeniem ich skuteczności. Dotyczy to niektórych leków przyjmowanych przewlekle, doraźnie a także suplementów diety i wyciągów roślinnych.
Stosowanie antybiotyku w leczeniu infekcji na pozór nie ma nic wspólnego z antykoncepcją. Nic bardziej mylnego. Bakterie bytujące w przewodzie pokarmowym biorą udział w metabolizmie preparatów antykoncepcyjnych. Zachwianie populacji bakterii podczas używania antybiotyku i zmiana metabolizmu środków antykoncepcyjnych prowadzą do znacznego zmniejszenia ich skuteczności. Z tego powodu w czasie antybiotykoterapii zalecane jest równoczesne stosowanie innej metody antykoncepcyjnej. Warto wiedzieć, że nie ma znaczenie droga podania antybiotyku. Takie same skutki mają miejsce po stosowaniu doustnym, domięśniowym i dożylnym. Ponadto przed zmniejszoną skutecznością środków antykoncepcyjnych nie chroni podawanie biotyku.
Szczególną grupę stanowią kobiety chore na padaczkę. Ok. 17% z nich stosuje leki antykoncepcyjne. Niektóre leki przeciwpadaczkowe redukują skuteczność antykoncepcyjną leków hormonalnych. Preparaty antykoncepcyjne wpływają na metabolizm pewnych leków przeciwpadaczkowych zmniejszając ich poziom we krwi, a w konsekwencji efektywność. Stosowanie hormonalnej antykoncepcji u kobiet z padaczką wymaga odpowiedniego doboru leków z obydwu grup. 
Zmniejszenie skuteczności preparatów antykoncepcyjnych powoduje jednoczesne stosowanie:
1. Niektórych leków „na zgagę”, w tym dostępnych bez recepty.
2. Niektórych leków sterydowych.
3. Niektórych leków uspokajających.
4. Leków przeciwgrzybiczych.
5. Obniżających poziom cholesterolu.
6. Wyciągu z dziurawca zwyczajnego.
7. Soi.
8. Żeń-szenia.
9. Zielonej herbaty.
10. Niektórych soków owocowych
- grejpfrutowego
- limonkowego
- pomarańczowego
- z owoców pomelo
- żurawinowego
Preparaty antykoncepcyjne wpływają na metabolizm innych leków. Jednocześnie stosowane mogą zmniejszać ich skuteczność, lub zwiększać ilość efektów niepożądanych.
Szczególną ostrożność należy zachować podczas stosowania:
1. Leków przeciwdepresyjnych.
2. Przeciwpłytkowych.
3. Przeciwzakrzepowych.
4. Paracetamolu.
5. Aspiryny.
6. A także suplementów zawierających w swym składzie:
- Czepotę puszystą
- Diabelski pazur
- Ostropest plamisty
- Żurawinę
- Karambolę
- Ostryż długi
- Bakopę
- Jeżówkę purpurową
- Miłorząb japoński.
W przypadku wątpliwości warto zasięgnąć opinii lekarza, żeby uchronić się przed przykrymi konsekwencjami.

Małgorzata Stokowska-Wojda