…ale również zakaźna choroba biegunkowa wywołana przez bakterię zwaną przecinkowcem cholery. Ponad 90% wszystkich zachorowań na cholerę ma miejsce w Afryce. W Azji najwięcej zachorowań występuje w Indiach. W krajach europejskich odnotowuje się pojedyncze przypadki tzw. zachorowań zawleczonych czyli przywiezionych z obszarów, w których cholera występuje często.
W związku z tym, że cywilizacja relatywnie skraca odległości, a wycieczka turystyczna na inny kontynent staje się powszechnym sposobem spędzania urlopu, warto wiedzieć co nieco o cholerze, żeby nie przywieźć jej z wakacji razem z egzotycznymi pamiątkami.
Przecinkowiec cholery jest wydalany przez osobę chorą z kałem, znajduje się także w wymiocinach. Zarażenie ma miejsce drogą pokarmową najczęściej przez wypicie zakażonej wody lub spożycie zanieczyszczonej żywności. Można także zachorować jedząc surowe lub niedogotowane owoce morza, głównie skorupiaki - kraby, krewetki, odławiane w przybrzeżnych wodach.
Od wniknięcia do organizmu przecinkowca cholery do wystąpienia pierwszych objawów mija od kilkunastu godzin do 5 dni, przeważnie 2-3 dni. Chorobę charakteryzuje nagły początek i gwałtowny przebieg bez gorączki. Ciężkość objawów może być różna. Dominującym objawem jest biegunka, bez bólów brzucha. Stolce szybko tracą kałowy charakter i specyficzny zapach, stają się wodnisto-ryżowate, wydalane są bez parcia zwykle w ilości kilku, kilkunastu i więcej litrów na dobę. Biegunce często towarzyszą obfite wymioty bez nudności. Masywna utrata płynów i elektrolitów prowadzi do znacznego odwodnienia. Skóra traci elastyczność, błona śluzowa jamy ustnej jest sucha, głos staje się ochrypły, oczy wpadnięte, zapadnięte policzki. Występują kurczowe bóle mięśni, kwasica, może dojść do zapaści. Bez uzupełnienia kroplówką utraconych płynów oraz soli stan chorego pogarsza się z godziny na godzinę. Śmiertelność wśród nieleczonych sięga 50%, wśród prawidłowo leczonych około 1 %.
Znacznie częstsze niż opisana typowa postać cholery to zachorowania nietypowe ( 90% przypadków). Mogą przypominać zatrucie gronkowcowe, lub przebiegać w sposób poronny (czyli bardzo łagodny) wyłącznie z biegunką, zwłaszcza u dzieci. Przecinkowce cholery są wydalane z kałem przez cały okres choroby i przeważnie kilka dni po ustąpieniu objawów, niekiedy stan ten utrzymuje się przez kilka miesięcy. Często występuje zakażenie bezobjawowe. Polega ono na tym, że osoba u której nie stwierdza się objawów choroby wydala z kałem przecinkowca cholery i może stanowić źródło zakażenia dla innych.
Leczenie osób chorych na cholerę odbywa się w warunkach szpitalnych, gdzie uzupełnia się niedobory płynów i elektrolitów oraz podaje antybiotyki.
Aby ustrzec się zachorowania, należy przestrzegać podstawowych zasad higieny: myć ręce, pić wyłącznie przegotowaną wodę i spożywać ugotowane uprzednio potrawy, zwłaszcza owoce morza. Uwaga na egzotyczne owoce!!!
Istnieje szczepionka przeciwko cholerze, ale nie jest ona zarejestrowana w Polsce. Nie zalecane są masowe szczepienia osób wyjeżdżających za granicę i żaden kraj nie wymaga szczepień przeciwko cholerze.
Liczba krajów, w których występuje cholera sukcesywnie się zmniejsza. Ma to związek przede wszystkim z chlorowaniem wody, co czyni ją bezpieczną, ale przed wyjazdem w egzotyczne miejsca pamiętajmy, by pić wodę kupioną w szczelnie zamkniętej butelce i zrezygnować z krewetek na surowo, a po wakacjach zostaną wyłącznie miłe wspomnienia.
Małgorzata Stokowska-Wojda
Lubelski Związek Lekarzy Rodzinnych - Pracodawców
ul. Zbigniewa Herberta 14
20-468 Lublin